سَویق به آن در فارسی قدیم، «پِست» گفته میشد. امروزه به آن «قاووت» یا «پوره» میگویند. گفتنی است که لغت نامه دهخدا لفظ «قاووت» را ترکی میداند که غالباً به معنای آرد حبوبات بریان شده است؛ لیکن این واژه، گاه در مورد غیر حبوبات (مانند برخی میوهها یا تره بار) نیز کار برد دارد.سویق چیست
علاّمه مجلسی میگوید: از کلینی چنین برمی آید که «سویق»، درصورتی که در روایات، همراه با قیدی [مانند جو]نباشد، به معنای «سویق گندم» است.
شهید در الدروس گفته است: «درباره سویق و سود آن، روایتهای فراوانی رسیده و کلینی، سویق را به معنای سویق گندم، دانسته است».
مولّف بحر الجواهر گفته است: «از هفت چیز، سویق میسازند: گندم، جو، کنار، سیب، کدو، دانه انار و شلغم. همه این انواع، طبع را مهار میکند، قی و دلشورهای را که از صفرا زاده میشود، از میان میبرد، رطوبت معده را خشک میکند، و اگر قدری سویق جو با آب و مقدار اندکی شیر برداشته و خشخاش بو داده ساییده با آن مخلوط شود، برای شکم رَوی، سودمند است، نیش زدگیها را تسکین میدهد و خواب میآورد».
بیشتر سویقها دارو هستند نه غذا!
سویقها به طور عمده برای تقویت بدن استفاده میشوند. به عنوان مثال برای کودکان در سن رشد، میشود از سویق استفاده کرد.
همچنین برای وزنگیری جنین در سهماهه پایانی بارداری، مصرف سویق میتواند بسیار مؤثر باشد. البته میزان استفاده از سویق در آن دوران، باید کنترلشده باشد و مصرف زیاد سویق نیز میتواند باعث اضافه وزن بیش از حد جنین یا مادر او گردد.
سویق کودک چیست
برخی از سویقها اساساً دارو هستند نه غذا. یعنی آنها را نباید همیشه خورد و به صورت عادت غذایی در آورد. برای مثال گفتهاند: «از این دو نوع سویق [گندم و جو]که بگذریم، دیگر انواع سویق، به عنوان غذا مصرف نمىشوند و [تنها]مصرف دارویى دارند؛ آن گونه که سویق کُنار، سویق سیب و انار ترش، براى مهار کردن شکم و حرارت دادن بیشتر به آن، به کار مىروند، یا از سویقِ خرنوب و سنجد، براى مهار کردن طبع، استفاده مىشود»
انواع سویق
از دانههای مختلف غلات، حبوبات و هسته میوهها یا برخی از خود میوهها و ترهبارها، سویقهای متنوعی تهیه میشود. مانند سویق گندم، جو، برنج، نخود، عدس، سنجد، سیب، کنار، کدوتنبل، دانه انار و خشخاش.
گاهی سویقها را با هم ترکیب میکنند.مانند:
سویق گندم و جو. سویق گندم، سویق جو و سویق مخلوط گندم و جو (به نسبت مساوی) جزء مهمترین سویقها هستند.